Bà i ÄÄng trên Tuá»i Trẻ Xuân Máºu Tuất 2018 - Nguyá» n Tri Phương Äông
Nhà dì Ãt có hai ngưá»i con, cô chá» là Thuỳ Trang, cô em là BÃch Trang. Má»i cô có má»t con, và Äá»u là con gái. Má»t ngà y giáp tết Mỹ, ngà y hiếm hoi Houston có tuyết rÆ¡i, tôi hẹn gặp ÄÆ°á»£c cả ba bà cháu, và trò chuyá»n vá» Tết.
Tiffany Nguyá» n, 15 tuá»i, lá»p 9, con gái cá»§a BÃch Trang:
Con nhá» tết nà o nhất? - Con nhá» tết nÄm ngoái, gia Äình mình tụ lại, xong rá»i Än, rá»i lì xì, rá»i chúc tết. Mấy nÄm trưá»c thì sao? - Y chang váºy!
Con thấy tết mình vá»i tết Mỹ khác nhau ra sao? - Tết mình thì mừng tuá»i ngưá»i lá»n chúc ngưá»i nhá», còn tết Mỹ thì Än chÆ¡i vui nÄm má»i thôi!
Tết Äến thì con phải là m gì? - Con giúp mẹ nấu Äá» Än, là m Äá» cúng. Con có nhá» món Än gì dá»p tết? - Con nhá» bánh tét, bánh chưng, thá»t kho, bánh trung thu. Má»i lần tết, mẹ bà y cho con khấn lúc giao thừa, nÄm tá»i con muá»n sao thì con khấn váºy. NÄm rá»i con chúc tết em Kiến Nam (con cá»§a cáºu), con thấy con lá»n lên, giá» con biết coi nó, rá»i em cÅ©ng lá»n lên theo con luôn!
Con thấy không khà tết Mỹ vá»i tết Viá»t cái nà o vui hÆ¡n? - Con thấy hai tết cÅ©ng bằng nhau, vì tết nà o con cÅ©ng gặp nguyên gia Äình mình giá»ng váºy. Tết Viá»t Nam mình ra ngoà i chÆ¡i, chụp hình, Äi chùa. Tết Mỹ chá» có á» nhà cáºu, có mấy phút countdown, cheer, rá»i xong. Mấy Äứa bạn Mỹ con cÅ©ng váºy.
Cho con chá»n, con thÃch tết nà o? - Con nghÄ© con thÃch tết Viá»t hÆ¡n, tại vì con ÄÆ°á»£c Äi chùa, con ÄÆ°á»£c cúng, ÄÆ°á»£c cầu khấn, rá»i há»c coi mẹ là m ra sao, Äá» lúc con lá»n lên ÄÆ°á»£c là m y chang mẹ. ThÃch nấu Äá» Än vá»i mẹ, rá»i cả nhà Än váºy Äó.
Michelle Cao, 16 tuá»i, con gái cá»§a Thuỳ Trang:
Con biết tết 16 lần rá»i! Tết Viá»t Nam có mấy phong tục mà ngưá»i Mỹ không có, như cúng ông bà , ÄÆ°a Äón ông Táo. Tết Mỹ Än party, coi quả cầu countdown á» Times Square rÆ¡i xuá»ng thôi, không có gì Äặc biá»t lắm.
Tết Viá»t Nam có nhiá»u hoạt Äá»ng, Äi chùa, mặc Äá» Äẹp, không phải má»t ngà y, mà là cả má»t tháng tết. Tết Mỹ con thấy có Thanksgiving (lá» Tạ Æ¡n), vá»i New Year Eve (Äêm 31-12 dương lá»ch) hai cái vui bằng nhau, nhưng con thÃch Äêm 31 hÆ¡n. Con nghÄ© Äa sá» bạn con cÅ©ng sẽ nói giá»ng váºy.
Nhá» tá»i tết VN thì con nhá» tá»i những gì? - Bắt Äầu tết là Äi chợ tết, mua bánh trái bông mai, bông vạn thá», trang trà trong nhà , sau Äó là mặc áo dà i Äi chùa, chụp hình, là m bánh tét, cúng ông Táo, Äón ông Táo, chúc tết, cúng ông bà Äất Äai. Mẹ nói hết tháng giêng má»i hết tết láºn.
Con nhá» tết nà o nhất? - Tết nà o con cÅ©ng nhá», vì nó giá»ng nhau. Như nÄm ngoái mình Äi chùa, xong rá»i vá» nhà cúng, sau Äó Än cÆ¡m chung, lì xì, trao nhau mấy lá»i chúc.
Mấy lá»i khấn vái bà ngoại chá» cho con, má»i câu thì con không nhá» lắm, nhưng nói chung má»i nÄm con luôn luôn khấn cho gia Äình mạnh khoẻ, cho con vá»i mấy em há»c ÄÆ°á»£c, là m Än ÄÆ°á»£c, mấy cái ÄÆ¡n giản váºy Äó!
Con có thÃch vá» VN Än tết không? - á» có chá»! Con nghe nói tết VN vui lắm, có há»i chợ, có ca nhạc. á» VN không khà tết vòng vòng quanh mình, còn á» Äây chá» có tại há»i chợ Äó thôi. Vì tá»i tết nó Äến mình cảm thấy vui cả tháng, như Noel á» Äây váºy, có ca nhạc, có Äèn trang trÃ...
Dì Ãt, bà ngoại cá»§a hai cháu:
Tết trên miá»n Bắc không vui bằng (trưá»c Äây dì Ãt á» tại tiá»u bang Connecticut, miá»n Äông bắc Mỹ, sau dá»n xuá»ng Texas, phÃa nam) vì á» trá»n Ãt ngưá»i VN, Äi chợ má»i thấy. Dưá»i Äây tết Äây vui hÆ¡n, vì biết bao nhiêu ngưá»i VN á» Äây. Ngưá»i mình nhiá»u, lá» lá»c, cá»a hà ng, bông hoa, trái cây, thá»t cá bánh tét bánh chưng Äá»§ thứ. Ai cÅ©ng Äi chợ nên nôn mua hÆ¡n, y như bên VN mình. Ngưá»i VN Äông, cảm thấy nhá» nhà nhá» quê hương, Än như váºy, là m như váºy Äá» coi như Äang á» VN, nó bá»t Äi không khà lạc lõng á» xứ ngưá»i.
Là là m lá» bá» cho con cháu nó biết và nhá» thế nà o là tết VN, nhá» cúng kiếng ra sao, trưng bà y như thế nà o, dạy nó khấn Äêm giao thừa, cho nó hiá»u biết vá»i chá» em anh em⦠Hai ba ÄÆ°a ông táo vá» trá»i, chiá»u ba mươi rưá»c ông bà , giao thừa cúng trá»i Äất thần linh, cúng mùng Má»t, rá»i ba ngà y tết cúng ông bà má»i bữa. Mùng ba cúng gà sá»m, ÄÆ°a ông bà Äi hừng Äông là phải hoà n tất.
Dì á» Äây từ chÃn ba (1993) tá»i giá», thÃch tết dưá»i Houston nà y hÆ¡n, xuá»ng Äây má»i là vui. Tết Äây nÄm nà o cÅ©ng gói bánh, chẳng những cho nhà nà y, mà gói hết cho mấy nhà luôn. Gói bánh nè nha, kho thá»t nè nha, rá»i là m dưa chua nè nghe! Phải chuẩn bá» bông hoa nhà cá»a là m Äá»§ thứ như bên bá»n quê mình.
Má»i tết dì gói nhiá»u bánh không? - Gói mưá»i mấy Äòn á, có chay có mặn hai thứ luôn. TÃnh ra là ngưá»i Ãt bánh nhiá»u.
Sao là m nhiá»u dữ váºy? - Phải là m nhiá»u cho con cháu nó vui. Nó là tết mà . Äâu có nÄm nà o quên ÄÆ°á»£c. Bá»nh muá»n chết cÅ©ng phải ráng là m. Nó vui chá»! Mua thì cÅ©ng ÄÆ°á»£c, nhưng mà mình mua thì không có gì nhá» tết mấy. Là m Äá» nhá» tết ông bà quê hương cha mẹ cá»§a mình, Äá» bá»t nhá» phần nà o Äó.
Dì dượng là m váºy chắc cÅ©ng má»t ạ? - Má»t muá»n chết luôn, có khi bá»nh Äó! Dì dượng thức khuya mà dáºy sá»m, là m gần chết luôn, là m y như á» bá»n. Nhưng mà vui, con cháu vui Äó, mấy Äứa tụi nó riết rá»i cÅ©ng rà nh chuyá»n biết chuyá»n.
Lúc dì dượng còn Äi là m, Än tết có Äá»§ lá» bá» váºy không? - Än tết cÅ©ng y chang! Phải thu xếp là m, ban Äêm cÅ©ng là m, phải Äúng y váºy. Báºn rá»n cÅ©ng vẫn là m, không có bá». Tại quen rá»i, nếu mình bá» Äi thì cảm thấy buá»n lắm, như mình mất mát má»t cái gì Äó.
á» Äây mà không có tết thì không có gì vui hết. Bá»i váºy, có Äau cÅ©ng ráng là m cho Äá»§. Lo cắm bông hoa, trái cây, nhất hạng là là m dưa muá»i, là m bánh tét váºy Äó. CÅ©ng Äâu có Än gì bao nhiêu Äâu. Nhưng mà vui. Nhà nà o cÅ©ng váºy. CÅ©ng phải cúng kiếng Äà ng hoà ng Äầy Äá»§!
Như con Nghi (Michelle Cao) cÅ©ng phải khấn vái bằng tiếng Viá»t. Chá» em nó phải rà nh tiếng Viá»t. Äá» nói chuyá»n vá»i ông bà nè, vá»i cha mẹ, rá»i khi vá» VN mình cÅ©ng phải biết Äá» tiếp chuyá»n hầu chuyá»n vá»i ông bà cô bác ngưá»i ta má»i thương. Chứ Äừng có nói qua bên Äây, Äến khi vá» bá»n không biết gì, chuyá»n Äó là không ÄÆ°á»£c. Chẳng thà không có mình, không có ông bà cha mẹ, không có biết tiếng Viá»t, không dạy ÄÆ°á»£c thì không nói gì. Äằng nà y mình là ông bà cá»§a nó, tiếng Viá»t rà nh rẽ thì phải dạy cho nó biết. Mà những gì mình là m hà ng nÄm, hà ng ngà y là cách dạy chúng nó. Äá» nó phải nhá» Äến nguá»n cá»i cá»§a nó.
- 24 cái tết á» Mỹ rá»i, dì nhá» tết nà o nhất? - 24 cái tết Viá»t chá»! NÄm nà o cÅ©ng váºy hà . Dì Äi thì cái xác á» Äây mà cái Äầu dì còn á» bá»n. Cho nên lúc nà o cÅ©ng váºy hết, má»i qua cÅ©ng váºy, bây giá» cÅ©ng váºy. Má»i lần nấu nưá»ng cúng kiếng váºy là dì nhá» nhà lắm, nhá» bá»n dữ lắm!â¦
- Nhá» tết, rá»i dì còn nhá» gì nữa? - Nhá» quê hương. Quanh nÄm lúc nà o cÅ©ng nhá».
Nói rá»i dì bùi ngùi má»t thôi má»t há»i...
Câu trÃch:
âTết VN nhiá»u phần thiá»t, nhưng má»i phần cÅ©ng có cái vui cá»§a nó. Mình mất công nhưng cÅ©ng ÄÆ°á»£c lợi, như vui vẻ, ÄÆ°á»£c phưá»c là nhâ - Michelle Cao
âDì Äi thì cái xác á» Äây mà cái Äầu dì còn á» bá»n. Cho nên lúc nà o cÅ©ng váºy hết, má»i qua cÅ©ng váºy, bây giá» cÅ©ng váºy. Má»i lần nấu nưá»ng cúng kiếng váºy là dì nhá» nhà lắm, nhá» bá»n dữ lắm!â¦â - Dì Ãt
------------------
Box:
Nguyá» n Tri Phương Äông
Há»a sÄ© thiết kế truyá»n thông, gá»c Huế,
Là m viá»c và giảng dạy thiết kế tại TP.HCM, từng Äoạt 6 giải thưá»ng thiết kế quá»c tế và Hoa Kỳ 2014, 2015.
Hiá»n Äá»nh cư và là m viá»c tại Houston, bang Texas, Mỹ
*
Link bà i viết trên báo Tuá»i trẻ online
Recent Comments